-
1 οὐδείς
οὐδείς, fem. οὐδεμίᾰ (never nom. acc. -μίη, -μίην, since οὐδεμιῇ is prob. in Call.Aet.Oxy.2080.56, rarelyAοὐδ' ἴα Sapph.69
, Mosch.4.40), neut. οὐδέν (declined and accentuated like εἷς, μία, ἕν), not one, i.e. no one, none, used by Hom., Hes., and Pi. (who prefer οὔτις) only in neut. nom. and acc. οὐδέν, exc. in the phraseτὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων Il.22.459
, al.; οὐδείς is found in B.Fr.28; but all genders and cases are common in all other writers, Hdt.1.32,33, etc.: rare in pl., no set of persons or things, And.1.23 (dub. cj.), X.Lac.3.1;πρὸς οὐδένας τῶν Ἑλλήνων D.18.23
(v.l.), cf. 19.31,66,312, 24.214, 27.7; οὐδένων εἰσὶ βελτίους, i.e. οὔ τινων ἄλλων, Id.2.17 (cf.οὐδενὸς βελτίους Pl.Prt. 324d
): dat. pl.οὐδέσιν Paus.3.24.3
; for another sense of the pl., v. infr. 11.3.—In [dialect] Ion. the pl. is usu. οὐδαμοί.2 οὐ. ὅστις οὐ every one, Hdt.3.72, etc.; οὐδὲν ὅ τι οὐ every, Id.5.97; this came to be regarded as one word, so that οὐδείς passed into the same case asὅστις, οὐδένα ὅντινα οὐ κατέκλασε Pl.Phd. 117d
;οὐδενὸς ὅτου οὐ πάντων ἂν.. πατὴρ εἴην Id.Prt. 317c
, cf. 323b;οὐδενὶ ὅτῳ οὐκ ἀποκρινόμενος Id.Men. 70c
; soοὐ. ὃς οὐχὶ.. ὀνειδιεῖ S.OT 373
;οὐδὲν γὰρ.. οὔτ' αἰσχρὸν οὔτ' ἄτιμόν ἐσθ', ὁποῖον οὐ.. οὐκ ὄπωπ' ἐγώ Id.Ant.4
.3 later οὐδὲν ὅ τι without οὐ, = nothing,οὐδὲν ὅ τι παρήσω Agath.Praef.p.137
D., al.4 ὅστις οὐδείς not one,ἐτεθνήκεσαν δὲ αὐτῶν μὲν ἀμφὶ τοὺς τετρακοσίους, Ρωμαίων δὲ ὅστις οὐδείς Id.5.20
.II naught, good for naught,ὦ νῦν μὲν οὐ. αὔριον δ' ὑπέρμεγας Ar.Eq. 158
, cf. E.Fr.187.5; τὸ μὲν [γένος ἀνδρῶν] οὐδέν Pi.N.6.3: freq. in neut., οὐδὲν εἰδώς knowing naught, Thgn.141, E. Fr. 391; οὐκ ἄρ' ᾔστην οὐδὲν ἄλλο πλὴν δάκνειν knew nothing save how to.., Ar.Av.19; οὐδὲν λέγειν to say naught, v. λέγω (B) III. 6; τὸ οὐδ' οὐδέν the absolute nothing, Pl.Tht. 180a.2 in neut., of persons,οὐδέν εἰμι S.Ph. 951
, etc.; ;πρὸς τὸν οὐδέν E.Ph. 598
;τὸ μηδὲν εἰς οὐδὲν ῥέπει Id.Fr.532.2
;ᾧ ἀνεμέσητον.. οὐδενὶ εἶναι Pl.Tht. 175e
.3 in pl., οὐδένες ἐόντες ἐν οὐδαμοῖσι ἐοῦσι Ἕλλησι being nobodies, Hdt.9.58;ὄντες οὐδένες E.Andr. 700
, cf. IA 371; ὁ μηδὲν ὢν κἀξ οὐδένων κεκλήσομαι dub. cj. in Id. Ion 594; .4 with Preps.,παρ' οὐδὲν εἶναι Id.OT 983
, etc.; παρ' οὐδὲν ἄγειν, θέσθαι, Id.Ant.35, E.IT 732;δι' οὐδενὸς ποιεῖσθαι S.OC 584
;ἐν οὐδενὸς εἶναι μέρει D.2.18
.5 τὸ οὐδέν naught, zero, in Arith., Nicom.Ar.2.6; used by Democritus as a name for Place, Arist.Fr. 208.III neut. οὐδέν as Adv., not at all, naught,ἄριστον Ἀχαιῶν οὐ. ἔτισεν Il.1.412
, cf. 24.370, Hdt.5.34, Th.8.22, etc.; soοὐδέν τι X.Mem.1.2.42
, etc.;οὐ. τι πάντως Hdt.5.65
: in answers, nothing, never mind, no matter, E.Med.64, IT 781, Ar.Nu. 694; οὐδέν γε not at all, Id.Av. 1360, etc.; οὐδὲν μᾶλλον, οὐδὲν ἧσσον, οὐδὲν ὕστερος, v. μάλα 11.5, ,ὕστερος A.
I.2 οὐδὲν ἄλλο ἤ, v. ἄλλος III. 2.B REMARKS: the more emphatic and literal sense, not even one, i.e. none whatever, belongs to the full form, οὐδὲ εἷς, οὐδὲ μία, οὐδὲ ἕν, which is never elided, even in Com. (v. Ar. Ra. 927, Lys. 1045 (lyr.), Pl. 138, 1115), but freq. has a Particle inserted between, cf.οὐδέ B.
—Zen. (in EM639.17 ) and others wrongly assume οὐδείς as a compd. not of οὐδέ and εἷς, but of οὐ and δείς (q. v.). (Later οὐθείς, q. v.) -
2 εἴκω
εἴκω,------------------------------------Aεἶκον 16.305
( ὑπό-), Hdt.8.3: [tense] fut.εἴξω Th. 1.141
, etc.: [tense] aor. 1εἶξα Il. 24.718
, etc., poet. ἔειξα orἔϝειξα Alcm. 31
, [dialect] Ion.εἴξασκε Od.5.332
: [tense] pf. part. ἐεικώς Chron.Lind. D.96:—give way, retire,ὀπίσσω εἴκετε Il.5.606
; : c. dat., make way for,οὐρεῦσι 24.716
; yield to pressure, Gal. 18(1).97.2 c. dat. pers. et gen. loci, μηδ' εἴκετε χάρμης Ἀργείοις shrink not from the fight for them, 4.509;εἴκειν τινὶ τῆς ὁδοῦ Hdt. 2.80
;εἴξατέ μοι νίκης Coluth. 171
: c. gen. only, εἴκειν πολέμου καὶ δηϊοτῆτος withdraw from war and strife, Il.5.348; εἶκε, γέρον, προθύρου retire from the door, Od.18.10, cf. Jul.Or.2.67b.4 give way to any passion or impulse,ᾧ θυμῷ εἴξας Il.9.598
;ὄκνῳ καὶ ἀφραδίῃσι 10.122
;ὕβρει Od.14.262
; βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκειν give full play to one's might and strength, 13.143;ὀργῇ δ' εἶξα μᾶλλον ἤ μ' ἐχρῆν E.Hel.80
;τῇ ἡλικίῃ εἴκειν Hdt.7.18
; of circumstances,πενίῃ εἴκων Od.14.157
; ; ;ξυμφοραῖς Th.1.84
; ζημίαις to the force of punishment, X.Cyr.1.6.21:—in S.Ant. 718 θυμοῦ shd. prob. be read for θυμῷ.5 εἴκειν τινί τι yield to another in a thing, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων inferior to none in.., Il. 22.459, Od.11.515: c. acc. cogn., εἴκοντας ἃ δεῖ yielding in.., S.OC 172 (lyr.), cf. Aj. 1243: also c. dupl. dat., ἕλεσκον ἀνδρῶν.. ὅ τέ μοι εἴξειε πόδεσσι whoever was inferior to me in swiftness of foot, Od. 14.221.6 c. gen., retire from, ἰερατείας Chron.Lind.l.c.II trans., yield up, give up, εἶξαί τέ οἱ ἡνία give [the horse] the rein, Il.23.337; Εὖρος Ζεφύρῳ εἴξασκε διώκειν gave up [the ship] to Zephyrus to chase, Od.5.332.III impers., it is allowable or possible,ὅπῃ εἴξειε μάλιστα Il.22.321
: c. inf.,ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι 18.520
;φώναισ' οὐδὲν ἔτ' εἴκει Sapph.2.8
; φερόμενοι πρὸς τὸ εἶκον attacking on the line of least resistance, Plu.Fab.16. -
3 εἴκω
εἴκω (mit dem Digamma, vgl. ὑποείκω, aor. εἴξασκε, Od. 5, 332), weichen: – a) sich zurückziehen, Hom., auch ὀπίσσω εἴκειν, zurückweichen, Il. 5, 606; τινί τινος, vor Jemandem in Etwas, z. B. Ἀργείοις χάρμης 4, 509; 14, 101; εἶκε πολέμου καὶ δηϊότητος 5, 348; προϑύρου, von der Thür, Od. 18, 10; εἴξατέ μοι νίκης Coluth. 171; auch τινί c. inf., Od. 5, 332; ohne casus, 2, 14, Platz machen, als Zeichen der Ehrerbietung. So εἴκω σοι τῆς ὁδοῦ Her. 2, 80; γέρουσιν ἕδρης Phocyl.; ἕδρας καὶ κλισίας ἕπιόντι Plut. am. et ad. discr. 22; εἶκε ϑυμοῦ, laß ab von deinem Zorn, Soph. Ant. 714. – b) nachstehen, geringer sein, τινί τι, Einem worin, Il. 22, 459 Od. 11, 515, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων; auch εἴκειν πόδεσσι, an Schnellfüßigkeit nachstehen, 14, 221. – Her. u. Thuc. oft τοῖς πολεμίοις u. ä.; ἀνάγκῃ Aesch. Ag. 1041; κακοῖς Prom. 320, wie Soph. Ant. 468; συμφοραῖς Thuc. 1, 84. 2, 64; ϑεοῖς Ai. 652; κάκῃ, unterliegen, Plat. Menex. 246 b; ϑυμῷ Il. 9, 593, der Neigung des Gemüthes folgen, wie ὕβρει, ἀφραδίαις u. ä., 10, 122 Od. 14, 262. 18, 139, sich davon fortreißen lassen; πενίῃ, sich durch Armuth verleiten lassen, 14, 157; ὀργῇ Thuc. 1, 38; τῇ ἡλικίῃ Her. 7, 18; εἶξαι ἵππῳ τὰ ἡνία ταῖς χερσίν, einem Pferde die Zügel nachlassen, schießen lassen, Iliad. 23, 337, Aristarch erklärte χαλάσαι, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 147; ὁπηνίκ' ἂν ϑεὸς πλοῠν ἡμῖν εἴκῃ, gestattet, Soph. Phil. 465; οὐκ ὀρϑῶς τοῠτο εἴξαντος τοῠ νομοϑέτου Plat. Legg. VI, 781 a.
-
4 οὐδ-έν
οὐδ-έν, gen. οὐδενός, οὐδε-μιᾶς, οὐδενός u. s. w., wie εἷς, μία, ἕν declinirt, eigtl. οὐδὲ εἷς (nicht, wie alte Grammatiker nach E. M. 639, 17 wollten, von οὐ und δείς, δέν), auch nicht Einer, aber mit geringerem Nachdruck (s. οὐδέ), keiner, keine, keines, Nichts; Hom. u. Folgde, allein u. mit Substantivis; τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων, Il. 22, 459; οὐδὲ μακύνων τέλος οὐδέν, Pind. P. 4, 286; καὶ τοῖσιν οὐδεὶς ἀντέβαινε πλὴν ἐμοῦ, Aesch. Prom. 234; δόλος οὐδείς, Spt. 834, öfter; ναυβάτης οὐδείς, Soph. Phil. 301; Eur. u. in Prosa, ἤ τις ἢ οὐδείς, Her. 3, 140, einer oder keiner, d. i. kaum einer und der andere, sehr wenige; vgl. Xen. Cyr. 7, 5, 45; οὐδεὶς ὅςτις οὐ, keiner, welcher nicht, d. i. jeder, Her. 3, 72 u. Folgde, wie Xen. Cyr. 1, 4, 25; οὐδὲν ὅ, τι οὐ, Her. 5, 97; auch im plur. οὐδένες, keine, Her. 9, 58; οὐδένων καταδεέστεροι, Xen. Mem. 3, 5, 18; Folgde einzeln. – Das neutr. wird auch als Prädicat zu masc. u. tem. gesetzt, εἰμί, ich bin Nichts, nichtig, von den Todten, νῠν οὐδὲν ὄντα βαστάζω χεροῖν, Soph. bl. 1118; und so ὃς οὐδέν εἰμι καὶ τέϑνηχ' ὑμῖν, Phil. 1019; daher auch vom höchsten Grade des Unglücks, οὐδέν εἰμ' ὁ δύςμορος, 939, ἀπωλόμην δύστηνος, οὐδέν εἰμ' ἔτι, El. 067; O. C. 571; vgl. Eur. Andr. 642. 1078 Cycl. 638; Ar. oft, οὐδὲν ὤν, Ach. 651, ich bin verloren, Equ. 1240 Vesp. 997, οὐδὲν εἶ, du bist Nichts werth, Eccl. 144; dah. οὐδὲν λέγειν, Nichts sagen, thörichtes Zeug schwatzen, Possen reden, Thesm. 625 Vesp. 75 (vgl. λέγειν); u. so sogar bei plur., ἄνδρες οἱ ἡμέτεροι πλούσιοί εἰσιν οὐδέν, Plat. Rep. VIII, 556 d (vgl. auch μηδείς); doch wird auch das masc. so gebraucht, Her. 9, 58, Eur. Andr. 700 I. A. 371. – Häufig steht es adverbial, in Nichts, um Nichts, keinesweges, ἄριστον 'Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισεν, gar nicht, Il. 1, 412, νεμεσσῶμαί γε μὲν οὐδέν, Od. 4, 195; προϑυμίας γὰρ οὐδὲν ἐλλείπεις, Aesch Prom. 341; οὐδὲν γὰρ ἤρκει τόξα, Pers. 270; χαίρουσαν οὐδὲν ἧσσον, Ag. 1364, öfter; οὐδὲν ἐντρέπει ἐμοῠ γε, Soph. El. 509; οὐδὲν αἰσχυνϑείς, Eur. Or. 568; οὐδὲν πάντως, Her. 2, 101; οὐδὲν μᾶλλον, um Nichts mehr, Xen. Cyr. 8, 4, 36; auch οὐδέν τι μᾶλλον, 7, 1, 6, wie οὐδέν τι, 2, 4, 9; vgl. Heind. zu Plat. Phaed. 65 e; οὐδὲν ήχϑετο, Xen. An. 1, 8, 8; οὐδὲν πλήϑει γε ἡμῶν λειφϑέντες, Xen. An. 7, 7, 31. – Die spätere Form ούϑείς s. unten besonders.
-
5 οὐδείς
οὐδείς, οὐδέν: no one, nothing, in Homer only the neut. as adv., and the dat. masc., τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων, Χ , Od. 11.515.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > οὐδείς
-
6 οὐδέν
οὐδείς, οὐδέν: no one, nothing, in Homer only the neut. as adv., and the dat. masc., τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων, Χ , Od. 11.515.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > οὐδέν
См. также в других словарях:
προθέω — (I) Α 1. προηγούμαι στον δρόμο, τρέχω μπροστά («πολὺ προθέεσκεν ἑὸν μένος οὐδενὶ εἴκων», Ομ. Οδ.) 2. τρέχω προς τα εμπρός 3. ξεπερνώ κάποιον στον δρόμο («βέλη δὲ πτηνὰ προθέοντα τῆς ὄψεως», Πλούτ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < προ * + θέω «τρέχω, προχωρώ… … Dictionary of Greek